ย้อนรอยตำนานชามตราไก่ หรือถ้วยก๋าไก่ ณ พิพิธภัณฑ์เซรามิคธนบดี จ.ลำปาง ทริปนี้มีโอกาสร่วมเดินทางไปกับ ททท.ลำปาง ไปเยี่ยมชมต้นกำเนิดโรงงานชามตราไก่แห่งแรก ของ จ.ลำปาง ที่นี่จะได้พบกับเรื่องราวประวัติของอาปาอี้ ชาวจีนที่อพยพมาอยู่ประเทศไทย ซึ่งเป็นช่างผู้เชี่ยวชาญการปั้นและทำเตาเผาจากเมืองจีน จนมาเป็นต้นกำเนิดถ้วยตราไก่ในทุกวันนี้
ข้อมูลทั่วไป
ก่อตั้งโดย นายพนาสิน ธนบดีสกุล ทายาทรุ่นที่ 2 ของนายอี้ (ซิมหยู) แซ่ฉิน วัตถุประสงค์ของการตั้งพิพิธภัณฑ์เพื่อรักษาเกียรติประวัติของอาปาอี้ (ซิมหยู) แซ่ฉิน ต้นตระกูลธนบดีสกุล ผู้ค้นพบแร่ดินขาวและก่อตั้งโรงงานเซรามิคแห่งแรกของลำปาง ซึ่งได้รวบรวมเรื่อง ราวและตำนาน “ชามไก่แห่งธนบดี” หนึ่งเดียวที่ยังคงอนุรักษ์ประวัติศาสตร์แห่ง ความภาคภูมิใจให้สมกับที่ลำปางเป็น เมืองแห่งเซรามิคของ ประเทศไทยภายในพิพิธภัณฑ์แสดงถึงประวัติของบริษัทในเครือธนบดี ต้นกำเนิดชามไก่ต้นกำเนิดเซรามิคของเมืองลำปางและสาธิต การผลิตชามไก่แบบโบราณรวมถึงสามารถชมกระบวนการผลิตเซรามิคสมัยใหม่ได้อย่างใกล้ชิด เพื่อเป็นการอนุรักษ์ ศิลปวัฒนธรรมและส่งเสริมการเรียนรู้ด้านเซรามิคและศิลปะให้กับผู้ที่สนใจ นอกจากนี้ พิพิธภัณฑ์เซรามิคธนบดี ยังคงความเป็น เอกลักษณ์เฉพาะเป็นต้นฉบับและเป็นต้นกำเนิดชามไก่ของนครลำปาง ซึ่งมีโบราณสถานที่ทรงคุณค่าที่อยู่ภายในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ไม่ว่าจะเป็น เตามังกรโบราณ ชามตราไก่จิ๋ว ชามตราไก่ที่ยังคงผลิตและวาดลวดลายแบบดั้งเดิมไว้เป็นอย่างดี มีการแสดงนิทรรศการ เกี่ยวกับต้นกำเนิดชามตราไก่ ที่ถือเป็นศิลปะและวัฒนธรรมเชิงวิถีชีวิต ชุมชนที่งดงาม และบ่งบอกถึงความหลากหลายที่สืบทอดกันมา เนิ่นนานจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ พิพิธภัณฑ์เซรามิคธนบดียังเป็นแหล่งรวบรวมของข้อมูลที่เหมาะเป็นสถานที่การเรียนรู้ทุกระดับ ในเชิงประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม อีกด้วย
ที่โรงงานแห่งนี้เราจะได้เห็นกระบวนการผลิตทุกอย่าง ตั้งแต่ขั้นตอนการปั้นถ้วยชาม จนถึงวาดลวดลายออกมาเป็นถ้วยชามตราไก่ได้ถามเขาว่าทำไมต้องเป็นชามตราไก่ ใช้สัตว์อย่างอื่นไม่ได้หรือ…เรื่องนี้มีความเป็นมา…เหตุผลก็เพราะเดิมลำปางมีชื่อว่าเมือง ” กุกกุฏนคร ” ซึ่งแปลว่าไก่ขาว ช่างจึงนิยมวาดลวดลายไก่ลงไปในถ้วยชามเซรามิค จนกลายเป็นสัญลักษณ์ของเซรามิคเมืองลำปางมาจนทุกวันนี้
ความพิเศษของชามตราไก่จากโรงงานนี้ก็คือ เป็นชามไก่ต้นตำหรับ ที่มีความแข็งแรงทนทาน ปั้นถ้วยชามแต่ละใบต้องวาดด้วยมือล้วนๆ แต่งแต้มสีสันได้อย่างสวยงาม และทราบมาว่าเหลือผู้ที่วาดลายไก่ได้แบบนี้เพียงไม่กี่คนเท่านั้นหลังจากอาปาอี้เสียชีวิต ปัจจุบันโรงงานผลิตเครื่องปั้นดินเผาแห่งนี้ได้รับการสืบทอดสู่ทายาทรุ่นที่ 2 ภายใต้ชื่อ “โรงงานธนบดีสกุล” ซึ่งชามตราไก่นับว่าเป็นผลิตภัณฑ์ขึ้นชื่อของ จ.ลำปาง และในปี 2564 โรงงานแห่งนี้ยังได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวกินรีทองคำ ติดต่อกันเป็นปีที่สอง ประเภทแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้ จากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย เรื่องราวของที่นี่ยังมีอีกหลายแง่มุม มีโอกาศก็ลองแวะไปเที่ยวชมได้
พิพิธภัณฑ์เซรามิคธนบดี โทร: 054 821 558-9 ต่อ 103, 061 273 3344เปิดทุกวัน ตั้งแต่ 09.00 – 17.00 น.
ททท.สำนักงานลำปาง ในวัน-เวลาราชการ โทรศัพท์ 054-222214
