วัดหิรัญญาวาส อุทยานเวฬุวัน อยู่ทีบ้านเหมืองแดงน้อย ต.เกาะช้าง อ.แม่สาย จ.เชียงราย ไปชมพระเจ้าสานปางมารวิชัยที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย จุดเด่นของวัดนี้อยู่ที่พระประธานในวิหาร สานด้วยไม้ไผ่ หน้าตักกว้าง 9.9 ศอก สูง 19 ศอก เป็นพระพุทธรูป ลักษณะพระสิงห์หนึ่งเชียงแสน ศิลปะแบบล้านนาที่สร้างด้วยไม้ไผ่ทั้งองค์ ใช้เวลาสร้าง 99 วัน ใช้ไม้ไผ่ทั้งหมด 39,000 ท่อน ชื่อว่า ” พระสิงห์สานชนะมาร “ เคลือบเงาดำด้วยยางของตันรัก และที่สำคัญ ไม้ไผ่ที่นำมาสานก็มีแหล่งที่มา น่าค้นหา
จากการสอบถาม ทราบว่าพระครูหิรัญอาวาสวัตร เจ้าอาวาสวัดหิรัญญาวาส ท่านได้นำไม้ชนิดนี้มาจากประเทศพม่า ซึ่งเป็นไม้มงคล มีถิ่นกำเนิดอยู่บนเขาสูงมีชื่อตามท้องถิ่นว่า ” ไม้มุง ” เป็นไม้ในตระกูลไผ่ชนิดหนึ่ง ลักษณะเด่นคือเหนียว มอดไม่กิน เหมาะสำหรับมาสานเป็นพระพุทธรูป โดยในหนึ่งปี ชาวบ้านที่ดูแลไม้มุง จะให้ตัดไม้นี้ได้แค่ครั้งเดียว ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 เท่านั้น และทางพม่าเองก็จะมีการเสี่ยงทายเป็นผู้กำหนดว่าแต่ละปี วัดไหนที่ขอไป จะโชคดีเป็นผู้ได้สิทธิ์ตัดไม้ไผ่ชนิดนี้
นอกจากองค์พระสิงห์สานชนะมาร วิหารก็สร้างด้วยไม้ทั้งหลัง ตั้งแต่ช่อฟ้า หลังคา ฝาวิหาร สานด้วยไม้ไผ่ ประดับลวดลายไม้คิ้ว ประดับด้วยซุ้มประตูไม้สักทอง เสาภายใน ได้ใช้ไม้ไผ่ ในท้องถิ่นในการสาน พื้นวิหารสานด้วยผิวไม้ซาง ซึ่งต้องเป็นไม้ซางที่มีอายุได้เพียงปีเดียว ตัดเอาเฉพาะผิวล้วนๆ ในการสานเป็นวิหารศิลปะแบบล้านนา โดยรอบวิหารจะประดับฆ้องรายรอบ 50 ใบ ทางขึ้นวิหารปูด้วยทรายล้าง เป็นพญานาคใหญ่สองตัวให้คอยปกปักรักษา
รูปแบบวิหารการวางบันใด ทางขึ้นต่างๆ พระครูหิรัญอาวาสวัตร ท่านเป็นผู้ออกแบบซึ่งเป็นการออกแบบอริยสถาปัต สำหรับผู้สูงอายุ หรือผู้พิการ สามารถใช้รถเข็นขึ้นบนวิหารได้อย่างสะดวก สำหรับวิหารไม้นี้ใช้เวลาสร้างนานกว่า 3 ปี ในส่วนของเจดีย์ด้านหลังพระประธานในวิหาร ก็สร้างด้วยไม้ไผ่ทั้งองค์อีกเหมือนกัน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 9 ศอก สูง 27 ศอก ปลียอดเป็นศิลปะแบบพม่า ประดับทองคำและเพชรพลอย ด้านในโล่ง สามารถเข้าชมได้ ซึ่งมีพระบรมสารีริกธาตุไว้ตามช่องโดยรอบองค์พระธาตุ ส่วนพระบรมสารีิกธาตุตรงกลาง สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปรินายก ได้ประธานให้วัดหิรัญญาวาสและทรงตั้งชื่อเจดีย์นี้ว่า พระธาตุสลีศรีจอมเงิน ใช้เวลาสานทั้งสิ้น 49 วัน
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม :
วัดหิรัญญาวาส บ้านเหมืองแดงน้อย ต.เกาะช้าง อ.แม่สาย จ.เชียงราย
โทรศัพท์ 081-9981741
